متن انگیزشی
تعلیم و تربیت کودک و تعامل با نوجوانان قطعا و بدون هیچ تردیدی نیازبه آموزش دارد. علیرغم اینکه تقریباً همه والدین تلاششان در راستای تربیت فرزند با آینده ای بهتر ستودنی است اما کمتر به فراگیری مهارت های لازم توجه شده است. هرچند که اقبال عمومی به آن در حال افزایش است.
اگر با کودک خود قهر می کنید، گاهی به او گفته اید او را ترک خواهید کرد، به او می گویید برای انجام کاری “تو را دوست ندارم”، از بازی با او لذت نمی برید، بسیاری از اوقات به او اصرار می کنید غذا بخورد، دستور های انتزاعی مانند اینکه کودک خوبی باش! به او می دهید، لباس های مناسب هر مجلس و محفل را خودتان برایش انتخاب می کنید، برای ادب بیشتر سلام کردن را مدام یادآری می کنید، قبل بیرون رفتن اصرار دارید به دستشویی برود، درس او از همه چیز مهمتر است و….
با نوجوانتان تعامل خوبی ندارید، نصیحت را راهکار اصلاح او می دانید، مقایسه می کنید، با آرامش به صحبت های او گوش نمی کنید، بسیلری از حرف هایش را به شما نمی گوید، از طریق دوستان او را چک می کنید، شک دارید ماری جوانا یا سایر مواد استفاده می کند و….
پس بدانید چند ساعت مشاوره می تواند اثرات بسیار مهمی در آینده فرزندتان داشته باشد. مشاوره را به تاخیر نیندازید و هرچه زودتر با دکتر افشاری تماس بگیرید. او با تجارب نزدیک به دو دهه در این زمینه می تواند یار و همراه شما باشد.
فرزند پروری و اصول آن
فرزندپروری مجموعه ی دانش و مهارت های تربیت کودکان به روشی سازنده و غیر مخرب است، راهی برای این که توانایی ها و مهارت های آنان را رشد دهیم و مشکلات رفتاریشان را اداره کنیم. بنابر این هدف اصلی از تربیت کودکان، بار آوردن افرادی مستقل، توانمند، مسئول و با اعتماد به نفس است که از رشد اخلاقی و اجتماعی مناسب برخوردار می باشند.
انضباط قاطع را برای کودکانمان انجام دهیم اما قبل از آن باید محیطی امن و خوشایند را برای رشد و شکوفایی کودک فراهم کنیم، مکانی دور از خطر و همراه با رسیدگی و نظارت ما، این یعنی هر لحظه بدانیم او کجاست، چه میکند،ودر کنار کیست. در عین حال این محیط باید برای کودک جالب و آموزنده هم باشد و به تعامل او برای ارتباط با دیگران پاسخ مناسب بدهد مثل وقتی که فرزندمان سئوالی میپرسد، کمک می خواهد، توجه میطلبد، یا نیاز به نصیحت و توصیه دارد.
انظباط قاطع: یعنی وقتی کودک رفتار نادرستی انجام میدهد مصمم رفتار کنیم، ثبات عمل داشته باشیم، به سرعت در برابر رفتارش پاسخ نشان بدهیم، و به او بیاموزیم بهتر رفتار کند.
انواع سبک های فرزند پروری
- سبک مستبد: بعضی از والدین در تعامل با نوجوان خود فقط مانند نگهبان و مراقب عمل می کنند. این به معنای اجازه ندادن به نوجوان برای شرکت در هر گونه فعالیت یا گردهمایی است که خود والدین بر آنها نظارت نمی کنند.
نتیجه ی این شیوه ی فرزند پروری:
- والدین حساسیت کمی در مقابل فشار وارده بر نوجوانان نشان می دهند.
- نوجوانانی که در این خانواده ها رشد پیدا می کنند، مستقل و تصمیم گیرنده نیستند.
- والدین به زودی ارتباط خوب خود را با نوجوان خود از دست می دهند.
- نوجوان پنهان کاری می کند و از بیان افکار، احساسات، و انگیزه های خود امتناع می کند، چون ارائه هرگونه اطلاعاتی ممکن است منجر تنبیه شدید شود.
- فرزندان این خانواده ها در دوران رشد و در بزرگسالی با مشکلات متعددی از جمله افسردگی، مشکلات رفتاری، عزت نفس ضعیف، مهارت های اجتماعی ضعیف مواجهه می شوند و به همین دلیل انزوا و گوشه گیری، ضعف در هدف گزینی، ضعف در تصمیم گیری، اضطراب بالا، فقدان کنجکاوی، وابستگی به والدین، ظرفیت کم و واکنش نامناسب در مقابل ناکامی )مثلا در دختران تسلیم و در پسران خصومت (دیده می شود.
- سبک سهل گیر: این والدین بیش از حد لازم آسان می گیرند. آن ها باور دارند که نوجوانان می توانند برای هر چیزی تصمیم بگیرند. این والدین اغلب می گویند: زمانی که بچه بودم چنین و چنان می کردم و هیچ صدمه ای از آن ها ندیدم.
نتیجه ی این شیوه ی فرزند پروری:
- با ورود این نوجوانان به جامعه، آنها قادر به انجام وظایف خود نخواهند بود و دچار سرخوردگی و ناکامی می شوند.
- اغلب در فهم پیامدهای رفتارهای خود ضعیف هستند، موفقیت های تحصیلی اندکی دارند، و مشکلات رفتاری و پرخاشگری در آنان شایع است.
- این نوجوانان در زندگی بزرگسالی خود با شکست و ناکامی های مکرر روبه رو می شوند.
- تحمل این نوجوانان بسیار کم است و سریع در مواجهه با چالش های زندگی، برخوردهای تند و نادرست نشان می دهند.
- این نوجوانان بیشتر احتمال دارد که دچار اختلال سلوک، بزهکاری، رفتارهای ضداجتماعی و مصرف مواد شوند.
- سبک بی تفاوت: والدین بی تفاوت از فرزندان غافل و جدا هستند و کاری به کار آنها ندارند. این والدین در هر دو محور محبت و انضباط نقص دارند، به فرزندان توجه کافی ندارند و انتظارات روشنی نیز از آنها در خانواده وجود ندارد. بالاترین آمار مربوط به مشکلات رفتاری از جمله مصرف مواد مربوط به خانواده های بی تفاوت است.
نتیجه ی این شیوه ی فرزند پروری:
- احساس طرد شدن
- پرخاشگری
- نافرمانی
- رفتارهای ضد اجتماعی
- ضعف یا فقدان دلبستگی ایمن
- عدم پیروی و اطاعت از استانداردها
- ضعف مهارت های هیجانی، شناختی و اجتماعی
- همراه شدن و پیوستن به گروه ها و باندهای ضداجتماعی
- سبک متعادل: تربیت متعادل توسط بسیاری از صاحب نظران به عنوان موثرترین شیوه تربیت مورد توجه قرار گرفته است. پدر و مادر متعادل دارای دانش، با محبت و موثر هستند، بدون این که بیش از حد خشن و یا بی قید باشند. مسائل را روشن بیان می کنند، با نوجوان خود یک گفتگوی محترمانه دوجانبه دارند، برای محدودیت ها دلیل می آورند، به دنبال فرصت هایی هستند که نوجوانشان تصمیم گیری مناسب و امن را تمرین کنند و این والدین زمانی که بحث با نوجوان بالا بگیرد، توانایى کنترل احساس و واکنش خود را دارند.
نتیجه ی این شیوه ی فرزند پروری:
- نوجوان احساس پذیرفته شدن دارد.
- نوجوان زندگی خود را کنترل می کند.
- دیدگاه ها و شخصیت آن ها می تواند آزادانه رشد کند.
اصول فرزند پروری
- ارتباط خوبی با فرزندمان برقرار سازیم و آن را حفظ نماییم.
- در زندگی و فعالیت هاى فرزندمان شرکت داشته باشیم.
- قانون های روشن و صریح بگذاریم و عواقب عدم رعایت قانون را تعیین کنیم.
- بر فرزندانمان نظارت داشته باشیم.
- انتخاب دوستان خوب و چگونگی تعامل مناسب با آنان را به فرزندان خود آموزش دهیم.
- الگوی مناسبی برای فرزندان خود باشیم.
اصول آموزش انتخاب درست دوستان توسط نوجوان و نظارت والدین به دوستان
- نقش دوستان به عنوان پدر و مادر هیچ گاه نباید فرزندمان را از دوستی با نوجوانان دیگر برحذر داریم، چنین خواسته ای بر خلاف قواعد منطقی رشد نوجوانی است .آنان برای رشد مهارت های اجتماعی و بین فردی خود به رابطه با دوستان نیاز دارند.
- نقش والدین در غلبه بر فشار دوستان هر نوجوان باید یاد بگیرد در حالی که ارزش ها و هویت خود را حفظ می کند خود را برای کار گروهی نیز هماهنگ سازد. وقتی با کمک به فرزند خود، اعتماد به نفس و امنیت او را افزایش می دهید، او را برای غلبه بر فشارهای ناشی از گروه تجهیز می کنید.
- آموزش نه گفتن به نوجوان نوجوانان می توانند یاد بگیرند در مقابل پیشنهاد دیگران مقاومت کرده و از پذیرش تقاضایشان امتناع نمایند. نکته ای که باید به آن آگاه باشیم آن است که تاثیر جمع دوستان همیشه به دلیل ضعف در توانایی نه گفتن نیست. بسیاری اوقات نوجوان بدون پیشنهاد یا اصرار دوستان خود برای هماهنگ یا هم رنگ شدن با دیگران شروع به سیگار کشیدن یا مصرف مواد می کند.
- با دوستان فرزندانمان رابطه داشته باشیم.
- با والدین دوستان فرزندانمان آشنا شویم.
- بر مهمانى هاى دوستانه نوجوانان نظارت داشته باشیم.
- مهارت تصمیم گیری را به فرزندانمان آموزش دهیم.
